Tüy Dükümü Nedenleri

Gerçekten can sıkıcı bir durumdur. Sevdiklerinizin tüyleri , genellikle aşağıdaki nedenlere bağlı olarak dökülür. Ve bu nedenleri olabildiğince ortadan kaldırabilirseniz tüy dökümü sorununu, sadece tüy değişim zamanlarında kısa bir süre yaşarsınız. Bu sorunu da önereceğim yöntemlerle sorun olmadan atlatırsınız.

1- Mevsimsel tüy dökümü; Her 6 ayda bir görülen, doğal bir durumdur. Bizler gibi onlar da yazlık veya kışlık elbiselerini giyme ihtiyacı duyarlar. Yaz döneminde yazlık tüyleri, kış döneminde kalın kışlık tüyleri çıkar. Bu durum ortalama 1 ay kadar devam eder.

Çözümü: Hayvanınızın tüylerinin sadece mevsimsel kaynaklı döküldüğünü düşünüyorsanız, bu dönemde bol bol taramalı ve sık sık iyi bir köpek şampuanı ile yıkamalısınız ki bu yöntem ölü tüylerin vücuttan bir an önce atılmasını sağlayacaktır. Bu arada, deri ve tüyler için uygun bir vitamin kullanarak, yeni tüylerin bir an önce çıkmasını sağlayabilirsiniz.

2- Beslenme hatasına bağlı tüy dökümü : Türkiye'de en çok görülen nedendir. Gerek beslenme alışkanlıklarımız, gerekse ekonomik durum nedeniyle, hayvanlarımızı doğru besleyemiyoruz. Öncelikle hata; ' ben ne yersem onu yemeli' düşüncesinden kaynaklanıyor. Şunu kabul etmeliyiz; Biz insanız, metabolizmamız, onların metabolizmasından farklı çalışır. Bizim vücudumuzdaki kıl sayısı, onların ki ile kıyaslanamaz. Biz hatalı beslendiğimizde, sadece saçlarımız dökülür, ve bu da pek fark edilmez. Halbuki saç dökülmesi , vücudumuza yeterli vitaminleri ve mineralleri alamadığımızın bir habercisidir. Ve diğer hastalıkların da başlayacağının bir habercisidir.

Üstelik, insan olarak, hayvanlardan daha çeşitli gıda tüketme imkanımız olduğu halde, zaman zaman yeterli beslenemiyoruz. Şöyle bir düşünün; köpeğinize veya kedinize, 'et-süt-peynir, pirinç-makarna-havuç-bir iki yeşil sebze- ekmek' den başka ne verebilirsiniz? Hatta bunların hepsini dahi yemeyen sadece kemikli et yiyen hayvanlar mevcut. Hayvanlarınız her çeşit meyve yiyebiliyorlar mı? 

Bazılarınız 'evet benim ki elma, yiyor, portakal yiyor v.s ' dediğinizi duyar gibi oluyorum. O zaman sorumu şöyle açıklayayım: Köpeklerin sindirim sistemi, çiğ meyveleri sindirmeye elverişli değildir. Dolayısı ile yediğini sandığınız meyveler, sindirilmeden dışarı çıkmaktadır. Hatta bu çiğ meyve veya sebzeler ishal veya kabızlığa, hatta mide bulantısına ve kusmaya kadar belirti de gösterebilirler. Ayrıca bir köpek veya kedi meyve yemeye eğilimli ise, hamile bir bayanın aşermesi gibi, o minerale - vitamine ihtiyaç duymasından kaynaklanmış olabilir.

Yediği meyveler yeterli miktarda olamayacağı için ve sindirilmediği için ona yaramayacaktır. Fakat bazı sebze ve meyvelerin yedirilmesinde sakınca yoktur. Eğer ısrarla çiğ  sebze ve meyve tüketmek istiyorsa yeter ki yediklerine bakarak vitamin takviyesi yapabilirsiniz.

Ayrıca, yediği mamanın(yemeğin) içinde, omega 3 yağ asitleri, çinko, biotin, niacin, B vit. kompleksleri az veya yok ise, hayvanınızın, önce tüyleri dökülmeye başlayacak, tüyleri parlaklığını kaybedecek, hatta kırık ve kuru bir görünüm alacak, daha sonra anemi kansızlık belirtileri başlayacak, enerjisini kaybedecek, ve hala bu durum daha da ciddiye alınmaz ise, daha ağır hastalıklara zemin hazırlanmış olacaktır. Alerjik dermatit gibi, protein alerjisi gibi gıdaya bağlı alerjilerde, deri kuruyarak, kaşıntıya ve arkasından tüy dökümüne neden olacaktır.

Kısaca , hayvanınız mevsim dışında da devamlı tüy döküyorsa, 'hastadır veya başlangıç aşamasındadır', çünkü vücuttaki bazı vitamin ve minerallerin eksik olduğunun bir göstergesidir.

Çözümü: Yukarıda anlatılanlara rağmen, eğer kendinizin evde hazırladığı bir yemeği yedirmeye devam edecekseniz, öncelikle köpeğinizin, kan değerlerini ölçtürüp, eksik olan vitamin ve mineralleri depoladıktan sonra, ömür boyu besin desteği kullanmalısınız.

Veya sadece profesyonel formüllü bir kuru mama ile beslemelisiniz. Marketlerde satılmayan bu mamalar, köpeğinizin tüm ihtiyacını karşılayacak şekilde hazırlanmıştır. Bu mamalarla beslenen hayvanlarda, beslenmeye bağlı tüy dökümünün görülmesi neredeyse  imkansızdır. Ayrıca mamanın etki etme süresine kadar yine boşalan depoları doldurmak için bir müddet, uygun vitamin ve mineral takviyesi yapmalısınız. Bir kür yaklaşık 1.5-2 ay sürebilir. Eğer hayvanınız, tavuk etine veya dana etine karşı duyarlı ise, deride kızarıklık, kaşıntı oluşacak ve devamında şiddetli tüy dökümü görülecektir. Bu durumda, mamanızın protein kaynağını, 'kuzu etli ' olan ile veya omega 3 yağ asidi içeren özel balıklı mamalarla değiştirmelisiniz.

3-Dış parazitlere bağlı tüy dökümü : Düzenli olarak, ayda bir kez dışarıdan damlatma yolu ile ilaçlanan hayvanlarda, kolay kolay, pire, kene, uyuz gibi dış parazitler görülmeyecektir. Ve bunların ısırması ile oluşacak çeşitli allerjik deri reaksiyonlarına maruz kalmayacaklardır. Pire ve kene ısırmaları, uyuz gibi parazitler şiddetli ürtikere (kaşıntı, kızarıklık,alerji) neden olurlar, ve bu da tüy dökümünü artırır.

 Ayrıca, deride yuvarlak lezyonlar halinde oluşan tüy dökülmeleri bir mantar habercisi olabilir, bu durum da genel tüy dökümünü arttıracaktır.

4- İç parazitlere bağlı tüy dökümü : Kedi ve köpeğinizin, bağırsaklarında yaşayan solucan ve tenyalar, onları kansız bırakarak, vücut dirençlerini kırarlar.

Bu durumda, hayvanlarınızın tüyleri karışır, ve tüy dökümü şiddetlenir. Her 3 ayda bir verilen iç parazit ilaçlamaları ile, bu durumun önüne geçilebilir. İç parazitlerle sadece tüy dökümü için değil, kendi sağlığımız için de savaşmalıyız.

5- Hatalı yıkamaya bağlı tüy dökümü : Özellikle bizim kullandığımız şampuanlarla hergün veya sık yıkanan köpeklerin derisinde kuruma, kepeklenme,kaşıntı ve buna bağlı olarak tüy dökümü görülür. Bu nedenle, kaliteli bir köpek şampuanı ile,  2-3 haftada bir yıkanması önerilir. Hergün dışarıya çıkarıyorsanız, içeriye girmeden ayaklarını sık sık yıkayabilirsiniz. Köpekler asla deterjanlarla yıkanmamalıdır. Bu onların derilerini bir anda tahriş eder, egzama meydana gelebilir.

6- Strese bağlı tüy dökümü : Kedi ve köpeklerde insanlar gibi depresyona girebilirler, stres yaşayabilirler. Örn: Devamlı evde yalnız başına kalan bir köpek,veya devamlı bağlı duran bir köpek, enerji boşaltamayacağı için, ya pasifize olacaktır, ya da tam tersi agresif bir karakter sergileyecek, metabolizmanın kimyasal yapısı bozularak, tüy dökümleri başgösterektir. Ayrıca, terkedilen veya,bakılamayıp, ikinci veya üçüncü kez sahip bulan köpeklerde , insanlara karşı bir güvensizlik gelişir, her an terkedilme korkusu yaşayan köpek, strese girip, bir müddet tüy dökümü sorunu yaşayabilir.

7- Doğum gibi veya ağır hastalıklardan sonra görülen tüy dökümü: Gebelik sırasında iyi bakılamayan, vitamin ve kalsiyum desteği almamış köpeklerde, doğum sonrasında şiddetli bir tüy dökümü görülür. Bu durum aynı zamanda aneminin de bir belirtisi olabilir. Geçirdikleri ağır operasyonlar veya hastalıklar sırasında ve sonrasında da tüy dökümleri görülebilir. Bu tür hastalıklar, besin vitamin takviyesi ile kontrol altına alınabilir. Sonuç olarak diyebiliriz ki ; Tüy dökümünün %70'i beslenmeye ve vitamin yetersizliğine bağlıdır. Ona uygun bir diyetle bunun önüne rahatlıkla geçilebilir.

Hepinize sevdiklerinizle uzun ve mutlu ve sağlıklı bir yaşam dilerim. Saygılarımla.. 

                                                                                             Vet. Hek. Tülin ÖZCAN